Ю.И. Елихина
Эрмитаж дахь Ноён-уулын эрдэнэс.
П.К. Козловын шинжилгээний анги 1924-1926.
[Сокровища курганов Ноин-улы из коллекции Эрмитажа.
Материалы экспедиции П.К. Козлова 1924-1926]
// Улаанбаатар: 2017. 368 с. ISBN 978-99978-854-4-9
См. на academia.edu.
[ аннотация: ]
Энэхүү бүтээл нь ОХУ-ын Санкт-Петербург хот дахь Эрмитаж Улсын музейн Дорно дахины сан хөмрөг болон Хүннүгийн тасагт хадгалагдаж байгаа дурсгалуудаас бүрдсэн болно. Уг дурсгал нь ХХ зууны эхэн үед дэлхий дахинд нээгдсэн томоохон нээлтүүдийн нэг “Ноён уул”-ын Хүннүгийн язгууртны булшнаас илэрсэн дурсгалын ихэнх хэсэг юм. Анх 1912 онд “Монголор”-ын уурхайн ажилтан Баллодын нээж, 1924-1926 онд Монгол Улсад ажилласан П.К. Козловын удирдсан “Монгол-Түвэдийн шинжилгээний анги”-ийн судалгааны ажлын үр дүнд илэрч олдсон дурсгалууд юм.
Тус бүтээл нь Монголын анхны төрт улс Хүннүгийн үеийн язгууртны цогцолбор дурсгал бөгөөд судалгааны үр дүнг нэгтгэн анх удаагаа монгол хэлээр Монгол Улсад хэвлэн нийтэлж байна. Энэхүү бүтээлийг Хүннү болон Монголын эртний түүхээр судалгаа хийх докторант, магистрант, оюутан, сонирхон судлагч хэн бүхэнд зориуладав.
Агуулга
Өргөл үг (Ц. Элбэгдорж). — 4
Өмнөтгөл (С. Чулуун). — 5
Монгол хэвлэлийн өмнөх үг (Ю.И. Елихина). — 6
Цуглуулгын ерөнхий тодорхойлолт. — 8
Хүннү нарын товч түүх. — 10
Малтлагын түүх. — 11
Сүжигтийн амны булшнууд. — 16
Зурамтын амны булшнууд. — 19
Хужиртын амны булшнууд. — 20
Оршуулгын зан үйл. Хүннүгийн булшнуудын бүтэц, зохион байгуулалт. — 21
Оршуулгын зан үйлийн зарим онцлог. — 22
Олдвор эд өлгө. — 25
Хээтэй олон өнгөт даавуу. — 28
Торгон хатгамал. — 30
Ноосон даавуу. — 31
Ширмэл ширдэг. — 32
Хүннүчүүдийн хувцас, чимэглэл. — 33
Ноён уулын булшнуудаас олдсон тэрэгний эд ангиуд. — 36
Адууны тоног хэрэгсэл. — 39
Төмөр эдлэлүүд. — 42
Хүннү нарын зэр зэвсэг. — 43
Модон эдлэлүүд. — 44
Ноён уулын булшнуудаас илэрсэн Хань улсын үеийн чий будагтай эд зүйлс. — 44
Вааран эдлэл. — 49
Тамганы дүрслэл. — 51
Хүннү нарын шүтлэг. — 51
Cүжигтийн амны булшнууд Булш №6. — 53
Булш №23. — 171
Булш №25. — 189
Булш №24. — 229
Булш №29. — 289
Булш №49. — 290
Булш №1 буюу “нойтон” булш. — 298
Зурамтын амны булшнууд, Баллодын булш. — 299
«Кондратьев»-ын булш. — 304
«Андреев»-ын булш. — 333
«Монгол»-ын булш. — 339
Хужиртын амны булшнууд булш №11. — 344
Байршлыг нь тогтоож чадаагүй олдворууд. — 346
Үгийн тайлбар. — 354
Ном зүй. — 356
Эрмитажид хадгалагдаж байгаа олдворуудын радиокарбоны өгөгдлүүдийн тухайд (Миняев С.С.). — 363
Ноён уулын олдворуудыг байгалийн ухааны арга зүйгээр судлах нь (Елихина Ю.И., Миняев С.С.). — 364
Хүн, амьтны яс. — 367
|